Sekwoje: Majestatyczne Olbrzymy Kalifornii

Czym są sekwoje?

Sekwoje to imponujące drzewa iglaste. Należą do rodziny cyprysowatych. Słyną ze swoich gigantycznych rozmiarów i długowieczności. Stanowią żywy pomost łączący nas z przeszłością. Te drzewa mogą żyć tysiące lat.

Termin "sekwoja" odnosi się do kilku rodzajów drzew. Wyróżniamy trzy główne typy tych zielonych olbrzymów. Każdy z nich ma swoje unikalne cechy. Różnią się rozmiarem, wyglądem i miejscem występowania.

• Sekwoja wieczniezielona (Sequoia sempervirens): Znana jako najwyższe drzewo świata.
• Mamutowiec olbrzymi (Sequoiadendron giganteum): Uznawany za największe drzewo pod względem objętości.
• Metasekwoja chińska (Metasequoia glyptostroboides): Mniejsza, zrzucająca igły na zimę, odkryta stosunkowo niedawno.

Choć potocznie wszystkie nazywamy sekwojami, tylko Sequoia sempervirens należy do rodzaju Sequoia. Mamutowiec i metasekwoja należą do innych, choć blisko spokrewnionych rodzajów.

Sekwoja Wieczniezielona (Sequoia sempervirens)

Sekwoja wieczniezielona nosi tytuł najwyższej rośliny na Ziemi. Te drzewa potrafią osiągać imponujące wysokości. W naturalnych warunkach dorastają zwykle do około 100 metrów. Niektóre okazy znacznie przekraczają tę granicę.

Najsłynniejszym przedstawicielem gatunku jest Hyperion. To obecnie najwyższe znane drzewo na świecie. Jego wysokość wynosi niemal 116 metrów (dokładnie 115,85 m lub 379.7 stóp). Średnica pnia Hyperiona u podstawy to prawie 5 metrów (4,84 m). Szacuje się, że drzewo ma około 700-800 lat. Sekwoje wieczniezielone są długowieczne, mogą żyć nawet 2000 lat.

Hyperion rośnie w Parku Narodowym Redwood w Kalifornii. Ze względu na ochronę tego wyjątkowego okazu, jego dokładna lokalizacja jest utrzymywana w tajemnicy. Władze parku wprowadziły surowe przepisy chroniące drzewo.

W związku z tym Amerykańska Służba Parków Narodowych wydała zakaz zbliżania się do drzewa, za którego złamanie grozi 5 tys. dolarów grzywny lub 6 miesięcy więzienia.

Działania te mają na celu ochronę delikatnego ekosystemu wokół Hyperiona przed zniszczeniem przez turystów.

Mamutowiec Olbrzymi (Sequoiadendron giganteum)

Mamutowiec olbrzymi nie dorównuje wysokością sekwoi wieczniezielonej. Jest jednak rekordzistą pod względem objętości i masy. Te drzewa mają potężne, masywne pnie. Ich średnica u podstawy może dochodzić nawet do 12 metrów.

Najsłynniejszym mamutowcem jest General Sherman. Rośnie on w Parku Narodowym Sekwoi w Kalifornii. Uważany jest za największe drzewo świata pod względem objętości drewna. General Sherman ma około 84 metrów wysokości. Jego pień mierzy ponad 8 metrów średnicy u podstawy. Szacowana masa tego giganta to 1200 ton. Jego wiek ocenia się na około 2200 lat, co czyni go jednym z najstarszych żywych organizmów na Ziemi.

Porównanie podstawowych wymiarów drzewa General Sherman.

Gdzie rosną sekwoje?

Naturalne siedliska sekwoi są bardzo ograniczone. Występują one endemicznie na niewielkim obszarze. Znajdziemy je głównie wzdłuż wybrzeża Pacyfiku w Stanach Zjednoczonych. Obejmuje to tereny Kalifornii oraz południowego Oregonu.

Największe skupiska sekwoi wieczniezielonych znajdują się w Parku Narodowym Redwood. Mamutowce olbrzymie rosną natomiast na zachodnich zboczach gór Sierra Nevada w Kalifornii. Głównym miejscem ich występowania jest Park Narodowy Sekwoi oraz sąsiedni Park Narodowy Kings Canyon. Drzewa te preferują specyficzne warunki klimatyczne. Najlepiej czują się w klimacie górskim. Charakteryzuje się on łagodnymi, wilgotnymi latami i mroźnymi, śnieżnymi zimami. Potrzebują dużej wilgotności powietrza i głębokiej, żyznej gleby.

• Warunki dla sekwoi: Klimat umiarkowany, wilgotne powietrze, łagodne zimy, żyzna gleba.

Zwiedzanie Parku Narodowego Sekwoi

Planujesz zobaczyć sekwoje na własne oczy? Park Narodowy Sekwoi w Kalifornii to doskonały wybór. Dojazd do parku jest możliwy z kilku większych miast. Podróż samochodem z Los Angeles zajmuje około 5 godzin (460 km). Z San Francisco dojedziesz w nieco ponad 4 godziny (410 km).

Wjazd na teren parku jest płatny. Standardowa opłata dla samochodu osobowego wynosiła około 25 dolarów. Bilet jest zazwyczaj ważny przez 7 dni. Obejmuje on również wstęp do sąsiedniego Parku Narodowego Kings Canyon. Warto sprawdzić aktualne ceny i warunki na oficjalnej stronie parku przed podróżą. Strona internetowa parku (www.nps.gov/seki) zawiera też informacje o warunkach drogowych, które mogą się zmieniać, szczególnie zimą.

Wewnątrz parku, szczególnie w sezonie letnim, działa system bezpłatnych autobusów Sequoia Shuttle. Kursują one od końca maja do połowy września. Godziny działania to zazwyczaj 8:00 – 18:00. Korzystanie z nich ułatwia poruszanie się między głównymi atrakcjami. Do najważniejszych punktów należą General Sherman Tree, Giant Forest Museum oraz punkt widokowy Moro Rock. Warto zaopatrzyć się w mapę parku dostępną w centrum informacji turystycznej.

Podczas zwiedzania pamiętaj o kilku ważnych zasadach. Przyjedź do parku wcześnie rano, aby uniknąć największych tłumów. Zabierz ze sobą odpowiednią ilość wody i prowiantu. Jedzenie przechowuj w specjalnych pojemnikach (tzw. Bear Canister). Ma to na celu zabezpieczenie żywności przed niedźwiedziami, które licznie zamieszkują park.

Sekwoje a człowiek: Ochrona i ciekawostki

Sekwoje fascynują ludzi od wieków. Ich ogrom i długowieczność budzą podziw. Drzewa te są jednymi z najstarszych żywych organizmów na Ziemi. Niektóre mamutowce, jak General Sherman, mają ponad 2000 lat. Sekwoje wieczniezielone również dożywają imponującego wieku, często przekraczając 2000 lat.

Jedną z niezwykłych cech sekwoi jest ich odporność na ogień. Gruba, włóknista kora (dochodząca do kilkudziesięciu centymetrów grubości) działa jak izolator. Chroni ona wewnętrzne tkanki drzewa przed wysoką temperaturą. Co więcej, pożary odgrywają ważną rolę w ekosystemie sekwoi. Pomagają eliminować konkurencyjne gatunki roślin. Użyźniają glebę popiołem. Ciepło ognia jest potrzebne do otwarcia niektórych szyszek sekwoi i uwolnienia nasion. Szyszki mogą czekać na odpowiednie warunki nawet 20 lat. Sekwoje odgrywają też istotną rolę w ekosystemie poprzez sekwestrację dwutlenku węgla. Jedno duże drzewo może pochłonąć nawet 500 ton CO2 w ciągu swojego życia.

Niestety, te wspaniałe drzewa są zagrożone. Zmiany klimatyczne i działalność człowieka stanowią dla nich wyzwanie. Dlatego tak ważna jest ich ochrona. Należy otaczać szczególną opieką najstarsze i największe egzemplarze.

Sekwoje to nie tylko jedyne miejsce na świecie, w którym możecie podziwiać drzewa giganty, ale również wyjątkowa przygoda i spotkanie oko w oko z potęgą matki natury.

Oto kilka ciekawostek o sekwojach:

• Są drzewami wiecznie zielonymi (z wyjątkiem metasekwoi).
• Ich drewno jest naturalnie odporne na gnicie i insekty.
• Młode sekwoje rosną stosunkowo szybko, osiągając 20 metrów w około 20 lat.
• Do objęcia pnia największego mamutowca potrzeba około 22 dorosłych osób.
• Mimo gigantycznych rozmiarów, system korzeniowy sekwoi jest stosunkowo płytki, ale bardzo rozległy.

Czy sekwoje rosną w Polsce?

Widok majestatycznych sekwoi w Kalifornii robi ogromne wrażenie. Czy można podziwiać te drzewa również w Polsce? Uprawa sekwoi w naszym klimacie jest możliwa, ale stanowi wyzwanie. Dotyczy to głównie mamutowca olbrzymiego i metasekwoi chińskiej. Sekwoja wieczniezielona jest bardziej wrażliwa na mrozy.

Największym problemem są niskie temperatury zimą. Młode drzewa wymagają szczególnej ochrony przed mrozem. Sekwoje potrzebują też specyficznych warunków glebowych i dużej wilgotności powietrza. Najlepiej rosną na stanowiskach osłoniętych, w dużych ogrodach lub parkach. W Polsce można spotkać pojedyncze, zwykle młode okazy w arboretach lub prywatnych kolekcjach, głównie w zachodniej i południowej części kraju. W Europie sekwoje rzadko osiągają rozmiary zbliżone do tych z Kalifornii, dorastając maksymalnie do około 50 metrów wysokości. Rozwiązaniem może być posadzenie metasekwoi chińskiej, która jest bardziej odporna na nasze warunki.